⚡ UPS ไม่ได้ป้องกันไฟกระชาก แล้วอะไรป้องกันได้?
หลายคนเข้าใจว่า UPS (Uninterruptible Power Supply) คืออุปกรณ์ที่สามารถป้องกันทุกปัญหาไฟฟ้าได้แบบครบวงจร แต่ในความเป็นจริงแล้ว
✅ UPS ป้องกันไฟดับได้ดี
❌ แต่ ไม่ได้ออกแบบมาเพื่อป้องกัน “ไฟกระชาก” (Surge) โดยตรง
วันนี้เราจะพาคุณมา เปิดวงจรแบบเข้าใจง่าย เพื่อแยกหน้าที่ของ UPS กับ Surge Protector และแนะนำแนวทางการติดตั้งที่ถูกต้อง เพื่อปกป้องอุปกรณ์ไฟฟ้าของคุณได้อย่างสมบูรณ์แบบ
🔌 UPS ทำหน้าที่อะไร?
UPS มีหน้าที่หลัก 3 อย่าง คือ
✅ สำรองไฟเมื่อไฟดับ
✅ รักษาแรงดันไฟให้คงที่ในช่วงเวลาสั้น ๆ
✅ ป้องกันข้อมูลสูญหายจากการดับของไฟแบบฉับพลัน
⚠️ แต่ UPS ไม่ได้ถูกออกแบบมาให้รับแรงดันไฟฟ้าที่พุ่งสูงแบบฉับพลัน (Surge) เช่น
-
ฟ้าผ่าใกล้เคียง
-
การตัดต่อโหลดในระบบไฟโรงงาน
-
ไฟกระชากจากหม้อแปลง
หากเกิด Surge รุนแรง UPS อาจเสียหายก่อน และไม่ทันป้องกันอุปกรณ์ที่ต่ออยู่
⚡ Surge Protector คืออะไร?
Surge Protector คืออุปกรณ์ที่ออกแบบมาโดยเฉพาะเพื่อ
✅ ตัดแรงดันไฟฟ้าที่พุ่งเกิน
✅ ดูดซับพลังงานไฟกระชาก
✅ ป้องกันวงจรของอุปกรณ์ไฟฟ้าเสียหาย
เหมาะสำหรับ:
-
Server / NAS / NVR
-
กล้องวงจรปิด
-
Switch / Router
-
อุปกรณ์คอมพิวเตอร์
-
เครื่องจักรอุตสาหกรรม
🧩 UPS vs Surge Protector ต่างกันอย่างไร?
| คุณสมบัติ | UPS | Surge Protector |
|---|---|---|
| สำรองไฟตอนดับ | ✅ | ❌ |
| รักษาแรงดันไฟ | ✅ | ❌ |
| ป้องกันไฟกระชาก | ❌ (จำกัด) | ✅ (โดยตรง) |
| ปกป้องวงจรจากแรงดันพุ่ง | ⚠️ บางระดับ | ✅ เต็มรูปแบบ |
👉 สรุป:
UPS = ป้องกันไฟดับ
Surge Protector = ป้องกันไฟกระชาก
ทั้งสอง ต้องใช้ร่วมกันจึงจะป้องกันได้ครบ
✅ วิธีติดตั้งที่ถูกต้อง (ป้องกันได้สมบูรณ์แบบ 100%)
✅ รูปแบบที่แนะนำ:
ไฟบ้าน → Surge Protector → UPS → อุปกรณ์ไฟฟ้า
ลำดับนี้จะช่วยให้:
-
Surge Protector ตัดไฟกระชากก่อนเข้า UPS
-
UPS ทำหน้าที่สำรองไฟอย่างปลอดภัย
-
อุปกรณ์ปลายทางได้รับไฟที่ “สะอาด” และ “เสถียร”
🚨 ความเข้าใจผิดที่พบบ่อย
❌ เสียบ UPS ตรงกับไฟบ้านแล้วคิดว่าปลอดภัย 100%
❌ ใช้ปลั๊กพ่วงราคาถูกแทน Surge Protector
❌ ติดตั้ง UPS หลังอุปกรณ์
ทั้งหมดนี้ ยังคงเสี่ยงต่อความเสียหายจากไฟกระชาก
🔒 สรุปสั้น ๆ เข้าใจง่าย
✅ UPS ป้องกันไฟดับ
✅ Surge Protector ป้องกันไฟกระชาก
✅ ใช้ร่วมกัน = ป้องกันครบทุกความเสี่ยง
✅ เหมาะกับระบบ:
-
กล้องวงจรปิด
-
Server / NAS
-
Network Switch
-
ระบบ IT และโรงงาน