บ้านคุณก็เสี่ยงต่อไฟกระชากได้ ไม่ใช่แค่โรงงาน

⚡ บ้านคุณก็เสี่ยงต่อไฟกระชากได้ ไม่ใช่แค่ในโรงงาน

หลายคนอาจคิดว่า “ไฟกระชาก” (Surge) เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นเฉพาะในโรงงานอุตสาหกรรม หรือสถานที่ที่มีเครื่องจักรกำลังสูง แต่ในความเป็นจริงแล้ว บ้านเรือนและออฟฟิศทั่วไปก็เผชิญความเสี่ยงไม่ต่างกัน และความเสียหายที่เกิดขึ้นอาจทำให้เครื่องใช้ไฟฟ้าหลายหมื่นบาทพังได้ในเสี้ยววินาที

ในบทความ เปิดวงจร ตอนนี้ เราจะพาคุณทำความเข้าใจว่า
เพราะเหตุใด “บ้านและสำนักงาน” ถึงเสี่ยงต่อไฟกระชาก?
และคุณควรติดตั้ง อุปกรณ์ป้องกันไฟกระชาก (SPD – Surge Protective Device) หรือไม่?

🔍 ไฟกระชากคืออะไร และเกิดขึ้นได้อย่างไร?

ไฟกระชาก (Surge) คือภาวะที่แรงดันไฟฟ้าสูงขึ้นกะทันหันในช่วงเวลาสั้น ๆ ซึ่งอาจเกิดได้จาก:

• ฟ้าผ่าในบริเวณใกล้เคียง

• ปัญหาจากสายส่งไฟฟ้าภายนอก

• เปิด–ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้ากำลังสูงภายในบ้าน เช่น แอร์ ตู้เย็น ปั๊มน้ำ

• การซ่อมบำรุงระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า

แม้จะเกิดขึ้นเพียงเสี้ยววินาที แต่แรงดันที่พุ่งขึ้นสูง สามารถทำลายวงจรอุปกรณ์ไฟฟ้าได้ทันที เช่น ทีวี คอมพิวเตอร์ NAS Router และเครื่องใช้ไฟฟ้าแทบทุกชนิด

🏠 ทำไม “บ้านและออฟฟิศ” ถึงเสี่ยงเท่าโรงงาน?

แม้ไม่มีเครื่องจักรหนัก แต่บ้านหรือสำนักงานมีปัจจัยที่ทำให้เกิดไฟกระชากได้เช่นกัน:

✔ อุปกรณ์มอเตอร์ในบ้าน

แอร์, ตู้เย็น, ปั๊มน้ำ อุปกรณ์ที่มีมอเตอร์ภายใน จะดึงกระแสไฟมากขึ้นในช่วงสตาร์ทเครื่อง ทำให้เกิดแรงดันกระชากเล็ก ๆ ต่อเนื่องตลอดเวลา

✔ ระบบไฟฟ้าภายนอก

หากบ้านอยู่ในพื้นที่ที่ฟ้าฝ่าบ่อย หรืออยู่ใกล้เสาไฟแรงสูง ความเสี่ยงจะมากขึ้นกว่าที่หลายคนคิด

✔ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีความไวสูง

ยุคนี้เราใช้ Smart TV, Computer, NAS, Router, Server หรือแม้แต่ IoT เต็มบ้าน ซึ่ง “แพ้ไฟกระชาก” มากกว่าเครื่องใช้ไฟฟ้าสมัยก่อน

🔒 แล้วควรติดตั้ง SPD หรือไม่?

คำตอบคือ ควรมีอย่างยิ่ง โดยเฉพาะบ้านหรือออฟฟิศที่มีอุปกรณ์ราคาแพง หรือมีงานที่ต้องทำต่อเนื่อง เช่น ระบบกล้องวงจรปิด NAS Server พื้นที่ทำงานของครีเอเตอร์ หรือสำนักงานที่ต้องใช้คอมหลายเครื่อง

ประโยชน์ของการติดตั้ง SPD

• ป้องกันความเสียหายจากไฟกระชากได้จริง

• ยืดอายุการใช้งานของอุปกรณ์ไฟฟ้าทั้งระบบ

• ลดค่าใช้จ่ายจากความเสียหายที่ไม่คาดคิด

• ป้องกันข้อมูลสูญหายจากอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ล่มอย่างกะทันหัน

⚙ UPS ≠ SPD ทำงานต่างกัน

หลายคนคิดว่า “มี UPS แล้วก็พอ”
แต่ในความจริง UPS ไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อกันไฟกระชาก
จึงควรใช้ SPD ร่วมกับ UPS เพื่อการป้องกันที่สมบูรณ์ที่สุด

📌 บทสรุป

ไฟกระชากไม่ใช่เรื่องไกลตัว และไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะในโรงงานเท่านั้น
บ้าน สำนักงาน ร้านค้า หรือออฟฟิศขนาดเล็ก ล้วนมีความเสี่ยงที่อาจสร้างความเสียหายอย่างมหาศาลได้ในพริบตา

การติดตั้ง Surge Protector Device (SPD) คือวิธีที่คุ้มค่า ปลอดภัย และช่วยปกป้องเครื่องใช้ไฟฟ้าและข้อมูลสำคัญของคุณได้ดีที่สุด